Background

VIỆN XÃ HỘI HỌC

Trang chủ » Đơn vị phối hợp » VIỆN XÃ HỘI HỌC

VIỆN XÃ HỘI HỌC

12-01-2025

GIỚI THIỆU VỀ VIỆN XÃ HỘI HỌC

Cơ quan chủ quản: Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam

Địa chỉ: Số1 Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội

Điện thoại: 84-024 62730461

Viện Xã hội học tên giao dịch quốc tế bằng tiếng Anh là: Institute of Sociology, viết tắt là IOS.

Viện Xã hội học là tổ chức nghiên cứu khoa học trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, có chức năng nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn cơ bản về phát triển xã hội và quản lý xã hội ở Việt Nam, nhằm xây dựng luận cứ khoa học cho việc hoạch định các chủ trương chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước; kết hợp nghiên cứu với đào tạo đội ngũ chuyên gia về chuyên ngành xã hội học, tham gia đào tạo phát triển nguồn nhân lực về xã hội học của cả nước; tổ chức tư vấn khoa học và thực hiện cung cấp dịch vụ công về những vấn đề kinh tế - xã hội phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của Viện; mở rộng quan hệ hợp tác và thúc đẩy hội nhập quốc tế về nghiên cứu và đạo tạo xã hội học.

Viện Xã hội học có trụ sở đặt tại số 176 Thái Hà, phường Trung Liệt, quân Đống Đa, thành phố Hà Nội; tên giao dịch quốc tế bằng tiếng Anh là: Institute of Sociology, viết tắt là IOS.

· QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA VIỆN

Viện Xã hội học được thành lập ngày 9/9/1983 trên cơ sở tổ chức tiền thân là Ban Xã hội học hình thành từ năm 1977. Vào thời điểm ra đời, Viện Xã hội học là đơn vị đầu tiên trong cả nước xây dựng ngành nghiên cứu xã hội học. Hầu hết lực lượng cán bộ của Viện trong thời gian đó chưa được đào tạo về xã hội học. Không ít cán bộ trong Viện thuộc các chuyên ngành khác như Triết học, Văn học, Tâm lý học, Kinh tế học,… Trước tình hình đó, các nhà lãnh đạo Viện đã chú trọng vừa đào tạo cán bộ tại chỗ (chủ yếu bằng con đường tự học và học hỏi lẫn nhau), vừa cử cán bộ đi đào tạo dài hạn ở nước ngoài. Đồng thời, Viện tăng cường tuyển chọn các sách, tạp chí, tài liệu chuyên ngành xã hội học và các ngành khoa học xã hội khác ở nước ngoài và chuyển ngữ sang tiếng Việt. Vừa tiến hành các nghiên cứu lý thuyết về những vấn đề cơ bản của chuyên ngành xã hội học, Viện vừa thực hiện các nghiên cứu xã hội học thực nghiệm, giải quyết những vấn đề

xã hội cụ thể. Việc quảng bá tri thức xã hội học quốc tế, giới thiệu ngành xã hội học tại Việt Nam đến với công chúng trong nước cũng rất được chú ý trong giai đoạn này.

Viện luôn chú trọng mời các nhà khoa học xã hội trong nước có kinh nghiệm từ các ngành khoa học quốc tế và trong khu vực đến tọa đàm, trao đổi, học hỏi kinh nghiệm thông qua các buổi tập huấn, tư vấn chuyên gia quốc tế. Trong vòng mười năm đầu thành lập, Viện đã tổ chức thành công nhiều nghiên cứu điền dã lớn, đóng góp vào quá trình hoạch định chính sách về dân số, nhà ở, gia đình,… Viện đặc biệt nhấn mạnh chiến lược hợp tác quốc tế đa phương thông qua đào tạo cán bộ ở nước ngoài, tìm kiếm cơ hội hợp tác nghiên cứu chung giữa Viện với các trường đại học ngoài nước và các tổ chức quốc tế.

Qua 30 năm xây dựng và phát triển, Viện Xã hội học đã thực hiện hàng trăm các chương trình, đề tài nghiên cứu cấp bộ, cấp nhà nước và tương đương. Các xuất bản phẩm bao gồm hơn 120 số Tạp chí và xấp xỉ 100 đầu sách do các nhà nghiên cứu của Viện xuất bản kể từ ngày thành lập. Trong đó, khoảng một nửa số sách này được xuất bản trong vòng 10 năm qua. Điểm đáng chú ý là Viện đã có được những cuốn sách xã hội học chuyên ngành phục vụ cho đào tạo, giảng dạy và nghiên cứu như lịch sử, lý thuyết xã hội học, xã hội học gia đình, xã hội học dân số, xã hội học văn hóa, xã hội học về giới, xã hội học nông thôn, xã hội học đô thị, chính sách xã hội... Các bài giảng không ngừng được hoàn thiện nhằm đáp ứng yêu cầu đào tạo xã hội học ngày càng nâng cao. Viện cũng là địa chỉ đầu tiên ở Việt Nam tổ chức đào tạo tiến sĩ xã hội học trong nước. Cho đến nay, đội ngũ chuyên gia nghiên cứu của Viện hoạt động trên nhiều lĩnh vực. Hiện tại, trong số 58 cán bộ trong biên chế của Viện, 41% là các Giáo sư, Phó Giáo sư, tiến sĩ. Hơn 1/3 số cán bộ trẻ được tuyển dụng mới trong 10 năm qua, trong số đó 77% có trình độ từ thạc sĩ trở lên.

Vị thế và vai trò của ngành xã hội học còn được tăng cường cùng với đóng góp của Tạp chí Xã hội học, được ra đời và phát triển từ năm 1983. Cho đến nay, Tạp chí vẫn là cơ quan ngôn luận duy nhất của ngành xã hội học Việt Nam, góp phần giới thiệu các kết quả nghiên cứu mới nhất của giới xã hội trong nước, truyền bá tri thức xã hội học quốc tế.

Thư viện của Viện Xã hội học đứng đầu về lưu trữ tài liệu chuyên ngành xã hội học trong cả nước. Hiện tại, thư viện sở hữu 13.000 đầu sách với 9.000 cuốn sách và 400 cuốn từ điển các loại. Ngoài ra còn có 99 đầu tạp chí phân theo 60 chủ đề lớn. Gần nửa

trong số này là sách ngoại văn chuyên ngành xã hội học và các chuyên ngành khoa học xã hội khác có liên quan. Mỗi năm, Thư viện Xã hội học đón khoảng 1500 lượt bạn đọc. Toàn bộ sách, tài liệu được mã hóa và đưa vào máy tính. Hệ thống tra cứu, tìm kiếm mã số sách, tư liệu trên máy vi tính đem lại sự thuận tiện cho người sử dụng. Thư viện thường xuyên cập nhật các thông tin xã hội học trong và ngoài nước. Các tài liệu điện tử được lưu trữ, cập nhật, và giới thiệu thường xuyên với bạn học. Có thể tra cứu tài liệu của thư viện qua mạng LAN và trang web của Viện.

Viện Xã hội học có những nhiệm vụ chính:

· Trình Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam chiến lược, quy hoạch, kế hoạch 5 năm và hàng năm về phát triển của Viện Xã hội học và tổ chức thực hiện sau khi được phê duyệt.

· Nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn cơ bản của xã hội Việt Nam từ góc độ xã hội học; góp phần làm sáng tỏ những vấn đề trong quá trình phát triển ở nước ta.

· Kết hợp nghiên cứu với đào tạo đội ngũ chuyên gia về chuyên ngành xã hội học;tham gia đào tạo đại học và sau đại học, góp phần phát triển nguồn nhân lực có trình độ cao theo yêu cầu của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và các tổ chức khác ở trong và ngoài nước.

· Góp ý và phản biện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội quan trọng theo yêu cầu của các bộ, ngành, địa phương theo sự phân công của Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.

· Tổ chức tư vấn khoa học và thực hiện cung cấp dịch vụ công về những vấn đề kinh tế - xã hội phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của Viện.

· Hợp tác quốc tế về nghiên cứu và đào tạo theo quy định hiện hành.

· Ký kết thực hiện các hợp đồng nghiên cứu và ứng dụng khoa học với các tổ chức, cơ quan nghiên cứu khoa học, các nhà khoa học trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật và các quy chế của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.

· Trao đổi thông tin khoa học với các cơ quan trong nước và nước ngoài theo quy định; quản lý tư liệu, thư viện của Viện Xã hội học; xuất bản các ấn phẩm khoa học; phổ biến các kết quả nghiên cứu khoa học và truyền bá kiến thức khoa học.

· Quản lý về tổ chức, bộ máy, vị trí việc làm, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp và số người làm việc trong đơn vị; tài sản và kinh phí của Viện Xã hội học

theo quy định của Nhà nước và theo sự phân cấp quản lý của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.

· Thực hiện các nhiệm khác theo sự phân công của Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.

Trong 30 năm qua, Viện Xã hội học đã hình thành và triển khai một số hướng nghiên cứu chính với 10 đóng góp chủ yếu sau đây:

1. Cơ cấu xã hội, phân tầng xã hội và định hướng giá trị

2. Những vấn đề biến đổi dân số và chính sách dân số

3. Những vấn đề xã hội học đô thị

4. Những vấn đề xã hội học nông thôn

5. Hệ thống chính trị và dân chủ cơ sở

6. Các vấn đề xã hội học văn hóa

7. Những vấn đề xã hội học gia đình

8. Những vấn đề sức khỏe và chăm sóc sức khỏe

9. Những vấn đề chính sách xã hội và công tác xã hội

10. Các nghiên cứu đánh giá tác động xã hội và thẩm định chính sách

Nguồn:
https://ios.vass.gov.vn/Pages/trangchu.aspx
https://vass.gov.vn/vass-60-nam/Vien-Xa-hoi-hoc-4